In 1745 werd de Grebbelinie aangelegd; van de Slaperdijk bij Veenendaal tot de Vudijk ten noorden van Amersfoort. De dijk zou gaan fungeren als keerkade voor de Vudijkkom, die lag tussen genoemde kade, de Liniedijk en de Coelhorsterkade. De kade gaat momenteel schuil onder de naam Hoogerhorsterweg die leidt naar boerderij Hoogerhorst en kruist de Grebbelinie bij het Werk bij Krachtwijk. De Vudijk is dus een dwarsdijk van de Grebbelinie, maar de geschiedenis van deze waterkering gaat verder terug dan 1745.

Zeven eeuwen water keren

De Vudijk (ook wel Vuydijk) werd in de 14e eeuw aangelegd als dwarsdijk. Dwars op de rivier de Eem had deze dijk een bijzondere functie; het water terug leiden in de rivierbedding wanneer het omliggende land was overstroomd. Overstromingen kwamen regelmatig voor. Hoewel men in Spakenburg het Zuiderzeewater sinds de 15e eeuw (ca. 1469) keerde met een houten schutsluis hadden eb en vloed vanwege de Eem vrij spel tot Amersfoort. Bij springvloed (2 x per maand, 3 dagen na volle/nieuwe maan) bracht het getij nog veel meer water mee. Ook in Spakenburg had men ermee te kampen als de houten sluis weer eens werd weggeslagen in een storm. Liefst vier houten sluizen versleet men in Spakenburg voor de stenen sluis gereed kwam in 1749.

De Vudijk bestaat tegenwoordig eigenlijk uit twee delen. De Zeldertse Vudijk wordt nog altijd met de naam Vudijk aangeduid. Dit deel verloor met de komst van de Grebbelinie haar waterkerende functie. Het andere deel, de Slaagse Vudijk, leek ook enige tijd haar functie verloren te hebben, nadat de Grebbeliniedijk de Eem vanaf 1745 in toom moest houden. De Ingelanden verloren hun interesse in de dijk die tussen 1745 en 1799 verwaarloosd werd en zelfs deels afgegraven. In 1793 waarschuwde A. Croiset al tijdens een inspectie dat het gedeelte tussen de Coelhorsterkade en de Zuiderzeedijk niet overal goed onder water gezet kon worden en dat er een extra inundatiekom nodig was. Anders moest het water in de Bunschoterkom veel te hoog geïnundeerd worden om helemaal tot Coelhorst te reiken. De deels geslechte Vudijk werd als waterkering niet meer serieus genomen. Als keerkade speelde de Vudijk dan ook geen rol tijdens de eerste formele inundatie van de Grebbelinie in 1794-’95.

Tussen 1795 en 1799 werd het gebied opnieuw bekeken om het zo goed mogelijk in het militaire systeem in te passen. De (Slaagse) Vudijk werd vernieuwd, versterkt en iets verplaatst in 1796. Daarbij werd de Vuydijk loodrecht op de Liniedijk opgemaakt. De nieuwe situatie wordt duidelijk op het kaartje rechts. Toen de werkzaamheden gereed waren merkte Ingenieur Van Hooff op dat het nog beter was geweest als de Vudijk nog wat verder was verplaatst, omdat er nu toch een droge strook overbleef, ten noorden van de dijk. Dit loste men in 1799 op door de Grebbeliniedijk een stukje te verlengen van het nieuwe Werk bij Krachtwijk naar de Eemdijk en op dit tracé twee batterijen aan te leggen die dit gebiedje met kanonvuur konden bestrijken. Alles bij elkaar was men zeer tevreden over de verbeteringen en beoordeelde Van Hoof de Vudijkkom als Zeer Goed.